Mustafa Alp

Dosyaları net görebilmek için bilgisayarınıza kaydedip büyüterek inceleyiniz.

Dosyaları net görebilmek için bilgisayarınıza kaydedip büyüterek inceleyiniz.

     Dosyaları net görebilmek için bilgisayarınıza kaydedip büyüterek inceleyiniz.

Amir bin Abdillah et-Temîmî: Alkama bin Mersid’in “sahabenin zühdü sekiz kişiye intikal etmiştir. Amir bin Abdillah et-Temîmî bunların başında yer alır” dediği güzide… Basra’da Ebü Musa el-Eşari’nin uzun yıllar peşinden ayrılmayarak kendisinden Kuran’ı, hadisi ve fıkhı öğrenir. Hayatını üç bölüme ayırır Amir bin Abdillah: Zikir halkasında insanlara Kuran okuduğu vakitler, ayakları şişinceye dek Allah’a ibadete çekildiği vakitler ve cihad meydanında küffarla vuruştuğu vakitler... Vefat anında dostları yanına girdiklerinde Amir bin Abdillah’ı ağlar bulurlar. “Nedir seni ağlatan? Oysa ne mübarek insansın” derler. “Vallahi dünyayı sevdiğim, ölümden korktuğum için ağlamıyorum” der. “Sadece seferin uzunluğuna karşın azığımın kıt oluşuna ağlıyorum. Önümde nice yokuşlar, nice bayırlar var. Sonunda cennete mi yoksa cehenneme mi gideceğimi hiç bilmiyorum.” Urve bin ez-Zübeyr: İlahi lütfun bol bol aktığı bir başka tabiîn alim ve amili. Babasının Zübeyr bin el-Avvam, annesinin Esma binti E...

Akaid, Kelam “Ilmü’t-tevhid” ve “usûlü’d-dîn” gibi başka tesmiyeleri olan akaid ve kelam ilmi, gerek tarihsel süreci gerek ilgililerinin karşıt uçlarda yer alması açısından İslami ilimlerin en girifti. Istilahı tarifle ve belli tasniflerle konuyu sathi şekilde işlemektense akaid ve kelamın sonraki merhalelerine esas teşkil eden fırkalaşma amiline, ilk itikadi ihtilaflara göz atmak daha faydalı olacak. Biliyoruz ki, Kuran ve sünnette, selefin sadrında mündemic olan ilimler, kitaplara ancak belli sosyal vakıalar itelgesiyle geçti. Önceleri ameliyyâtı ve itikadiyyâtı birden ihtiva eden fıkıh, tefrilerin ve takdiri fıkhın çoğalması, dikkatin ahlaktan ahkama teksif edilmesi sonucu bugünkü vechesine dönüşmüş, aynı şekilde alimlerin azalıp ilmin ziyanı endişesi sünnetin tedvinine ön ayak olmuştur. Diğer ilimler için de benzeri saikler geçerli. Konumuz açısından nasslarda veciz biçimde serdedilen imani esaslar, çıkan tartışmalar ve ayrışmalar müvacehesinde itikâd-ı diniyyeden ılmüt te...

Fıkıh, Usûlü fıkıh االفقه واصوله Lügatta ilim ve bir şeyi idrak anlamına gelen fıkıh (Makâyîsü’l Luğa, İbn Faris) ıstılahta, tafsili delillerinden elde edilen şeri, ameli hükümler ilmi, şeklinde tarif edilir. (el-Bahru’l Muhît, Bedreddin ez-Zerkeşî) Buna göre usûlü fıkıh, fıkhi hükümlere ulaşma yöntemi veya daha literal ifadesiyle, tafsili delillerinden feri, şeri hükümleri çıkarma (istinbat) yolunu gösteren kaideler bütünüdür. (et-Tahbîr Şerhu’t Tahrîr, Alâüddin el-Merdâvi. İbni Hacip ve Tûfi’ye isnaden) Fıkhı şeri ilimlerin ahkam boyutuna hasreden bu müteahhirin dönemi kabülüne karşın, selef asrındakiler onun ahlakı ve ahkamıyla bütün bir şeriyyat olduğuna kânidirler. İmam Gazzali İhya’nın ‘ بيان ما بدل من الفاظ العلوم ’ bahsinde fıkhın ilim, tevhid, tezkir ve hikmetle beraber selefi salihindeki öz anlamı saptırılan beş kavramdan biri olduğunu belirtir ve şu izahı yapar: “Sonraları fıkıh kavramında nakil veya dönüştürme şeklinde değil belki, ama anlamını daraltarak bir ope...